Nadciśnienie tętnicze to podwyższone ciśnienie krwi.
Przy wysokim ciśnieniu krwi naczynia krwionośne i narządy takie jak serce, nerki i mózg są stale poddawane działaniu wysokiego ciśnienia. W rezultacie nadciśnienie tętnicze może zwiększać ryzyko rozwoju choroby układu krążenia i udaru. Nadciśnienie tętnicze trzeba diagnozować, aby można je było odpowiednio leczyć.
Czym jest ciśnienie krwi?
Serce to bardzo ważny organ odpowiadający za krążenie krwi w organizmie. Dzięki sercu tlen i składniki odżywcze docierają do wszystkich tkanek i narządów. Aby to było możliwe, serce musi wytworzyć siłę, która będzie pompowała krew w całym organizmie. Siła ta, która sprawia, że krew krąży w ciele, zwana jest CIŚNIENIEM TĘTNICZYM.
Ciśnienie tętnicze krwi opisuje się zazwyczaj za pomocą dwóch wartości:
SKURCZOWE
Ciśnienie tętnicze (mm Hg)
Najwyższa wartość ciśnienia tętniczego,
kiedy krew jest wypompowywana z serca
do całego ciała.
ROZKURCZOWE
Ciśnienie tętnicze (mm Hg)
Najniższa wartość ciśnienia tętniczego,
kiedy serce rozpręża się przed
kolejnym skurczem.
Idealne ciśnienie tętnicze u zdrowej osoby dorosłej to <120/80 mm Hg.
Ciśnienie tętnicze można również podawać w centymetrach słupa rtęci: 12/8 cm Hg.
Williams B i in. Eur Heart J. 2018;39(33):3021-3104.
Jak mierzyć ciśnienie tętnicze?
Zazwyczaj pomiaru ciśnienia tętniczego dokonuje lekarz lub pielęgniarka, na przykład podczas rutynowej wizyty. Do tego celu używa ciśnieniomierza. Jest to przyrząd do pomiaru ciśnienia (manometr) podłączony do napełnianego powietrzem mankietu, który owija się wokół ramienia. Lekarz napełnia mankiet powietrzem, który dość mocno uciska ramię. Następnie powoli wypuszcza się powietrze z mankietu, a ucisk słabnie. Można wtedy zmierzyć ciśnienie tętnicze manometrem (w milimetrach słupa rtęci [mm Hg]).
Istnieją dwa rodzaje ciśnieniomierzy:
RĘCZNY
Lekarz lub pielęgniarka napełnia mankiet używając ręcznej pompki, a następnie słucha tętna stetoskopem.
CYFROWY
Mankiet napełnia się i opróżnia automatycznie. Tętno jest wykrywane przez czujnik wewnątrz urządzenia.
Aby pomiar ciśnienia tętniczego krwi był dokładny, przed badaniem należy odpocząć przez co najmniej pięć minut. Pomiar należy wykonać na siedząco, w milczeniu (nie rozmawiać).
Co to jest nadciśnienie tętnicze?
Ciśnienie tętnicze krwi może być wysokie, normalne lub niskie. Jednak z czasem lub z wiekiem rośnie. Dlaczego? Ścianki dużych naczyń krwionośnych sztywnieją, a małe naczynia zwężają się. W związku z tymi zmianami serce musi pracować z większą siłą, aby krew mogła krążyć w organizmie. To powoduje wzrost ciśnienia tętniczego. Nadciśnienie tętnicze definiuje się jako ciśnienie krwi, które stale przekracza 140/90 mm Hg.
Co oznaczają moje wyniki?
Optymalne
Skurczowe <120 i rozkurczowe <80
W normie
Skurczowe 120-129 i/lub rozkurczowe 80-84
„Jeśli jest ok, to nie musisz się martwić!”
W górnej granicy normy
Skurczowe 130-139 i/lub rozkurczowe 85-89
„Musisz częściej mierzyć sobie ciśnienie i przestrzegać zasad zdrowego trybu życia”
Co jest przyczyną nadciśnienia tętniczego?
Istnieją dwa rodzaje nadciśnienia tętniczego: nadciśnienie pierwotne (lub samoistne) i nadciśnienie wtórne.
Nadciśnienie pierwotne oznacza wysokie ciśnienie tętnicze bez wyraźnej przyczyny. Istnieje szereg czynników, które zwiększają ryzyko powstania nadciśnienia:
BRAK AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
STRES
NADWAGA
NADUŻYWANIE ALKOHOLU
NADMIERNE SPOŻYCIE SOLI
CHRONICZNE PALENIE TYTONIU W DUŻYCH ILOŚCIACH
KOFEINA
CUKIER
Nadciśnienie wtórne oznacza wysokie ciśnienie krwi, którego przyczynę można określić (na przykład nadmierne wydzielanie hormonów przez gruczoły nadnerczowe). Ten rodzaj nadciśnienia dotyczy tylko niewielkiej liczby pacjentów. Po stwierdzeniu przyczyny i wdrożeniu odpowiedniego leczenia ciśnienie powinno wrócić do normy.
